IN DE PROBUS #4 - mr. J.M.J. Arts

Kunt u iets meer over uzelf vertellen?
“Ik ben Joris Arts en nu 45 jaar. Ik kom oorspronkelijk uit Boxmeer en toen ik een jaar of 10 was zijn wij richting Rotterdam verhuisd. Ik was niet zo’n heel snelle leerling, ik heb namelijk eerst het havo gedaan en erna het vwo. De studie Bedrijfskunde kwam in die tijd op en iedereen wilde manager worden. Ik dacht: “dan word ik ook maar manager.” Er zat een numerus fixus op en ik was ingeloot, maar ik vond het verschrikkelijk. Waarom? Je kreeg allerlei vakken die totaal verschillend waren: wiskunde, psychologie, filosofie… noem het maar op. Ik kreeg daar ook privaatrecht en dat leek mij wel een leuk vak. Ik wilde vooral ergens heel erg goed in worden en toen dacht ik: “hoe moeilijk kan Rechten zijn? Je hebt feiten, de wet, dan pas je dat toe en dan ben je klaar.” Ik heb uiteindelijk mijn propedeuse afgemaakt en toen na twee jaar – toen had je al die strenge regels nog niet die jullie nu hebben – ben ik Rechten gaan doen in Rotterdam. Dat vond ik écht een leuke studie. 

Bent u daar makkelijk doorheen gegaan?
Ik heb altijd redelijk hard voor mijn studie gewerkt. Dit kwam omdat ik er al 2 jaar op had zitten en vond dat ik vaart moest maken. Met name vond ik alle privaatrechtelijke vakken erg leuk, met als absoluut hoogtepunt het verbintenissenrecht. Dat vind ik nu nog steeds het leukste vak dat er is. Het is ook gewoon het leukste wat er is. Ik begrijp mensen ook niet die bijvoorbeeld alleen maar huurrecht of arbeidsrecht willen doen, dat is enkel een subonderdeel. De bron van alles is het verbintenissenrecht.

Hoe is uw carrière verder verlopen?
In 1999 ben ik afgestudeerd en had ik er al een stage bij De Brauw op zitten. Daar ben ik in mijn laatste jaar blijven hangen als werkstudent. Daar heb ik absoluut het meeste geleerd. Op de universiteit leer je niet fatsoenlijke analyses schrijven of een jurisprudentieonderzoek uit te voeren. Bovenal leer je niet om dingen kort op te schrijven, dat is iets wat heel veel mensen niet kunnen. Hoe korter hoe beter, maar je moet wel weten wat je opschrijft.
 
Uiteindelijk ben ik bij De Brauw gaan werken, waar ik alleen maar heb geprocedeerd. Ik heb mij proberen te verstoppen voor het M&A werk, want normaal moest je ook wisselen. Ik ben uiteindelijk naar het hoofd ondernemingsrecht gegaan, om hem te overtuigen dat het voor De Brauw beter was als ik op de litigation sectie zou blijven. Als ik er nu aan terugdenk, heb ik zoiets van: “hij heeft mij zien aankomen.” Maar goed, het is mij wel gelukt en ik mocht op litigation blijven. 
 
“Wat wil ik nou?”, is een vraag die opkwam toen ik vader werd en nog bij De Brauw werkte. Het was mijn eerste baan en ik wilde ook nog ergens anders kijken. Ik ben toen als jurist bij het Ministerie van Economische Zaken gaan werken. Hier heb ik een groot wetgevingstraject meegemaakt, namelijk de splitsing van energiebedrijven. Binnen Economische Zaken is ooit tegen mij gezegd: “ene Bismarck heeft ooit gezegd dat je van worst en wetten niet wil weten hoe ze zijn gemaakt.” Daar zit wel een kern van waarheid in. Het was wel enorm leerzaam om eens een keer aan de andere kant van de wetgever te staan. Het is natuurlijk een politieke organisatie, dus je hebt heel veel te maken met de pers en hoe dingen naar voren komen. Met pleiten is dat eigenlijk niet heel veel anders. Ik vond het volgende voorbeeld wel één van de mooiste. Aanvankelijk heette de wet om de energiebedrijven te splitsen de ‘Splitsingswet’, maar daar was erg veel weerstand tegen. Op een gegeven moment kwamen we met de naam ‘Wet Onafhankelijk Netbeheer’, dat klinkt al een stuk mooier. Je vliegt iets heel anders aan, terwijl je hetzelfde doel ermee dient. Dat gebeurt in de politiek heel veel, maar het is maar net vanaf welke kant je het bekijkt. Het framen van een onderwerp heb ik daar wel geleerd.
 
Na enkele jaren wilde ik toch iets anders gaan doen. BASE advocaten was net 2 jaar bezig en een aantal van de oprichters kende ik nog uit mijn opleidingsklasje. Daar ben ik eens koffie mee gaan drinken en dat was meteen een match. Zij deden – waarvan zij zelf ook zeiden – het leukste, namelijk het civiele recht met de focus op het ondernemings- en arbeidsrecht. Inmiddels zijn we 11 jaar verder en zit ik er nog steeds, je kan hier wel uit afleiden dat ik het erg naar mijn zin heb. Je moet zorgen dat je plezier hebt en houdt in je werk. Het is niet gek om daar op gezette tijden over na te denken, of je het nog wel echt leuk vindt. Als je tot de conclusie komt dat je het niet meer zo leuk vindt en je kan er zelf niets aan veranderen, zoek dan alsjeblieft verder.
​Wellicht heb ik het gemist, maar welke master heeft u gedaan?
Die waren er in mijn tijd nog niet. Ik ben privaatrechtelijk afgestudeerd, met zoveel mogelijk algemene vakken. Je leert pas echt in de praktijk, de universiteit moet dit ook beseffen. Zij moeten een academische manier van werken mee geven. Het heeft niet zoveel zin om jullie helemaal vol te stampen met de huidige wetgeving en daarin gespecialiseerd te zijn, die wet is over 5 jaar toch weer veranderd. De vraag is of je een wet kan doorgronden. De huidige studenten komen zeer gespecialiseerd van de universiteit af en hebben vaak ook een sterke voorkeur in welk rechtsgebied zij willen werken. Begin nou maar gewoon in het brede privaatrecht en kijk daarna wat je leuk vindt. Sluit je niet te snel op in één van die kamers.
​

Hoe vond u de overgang van student naar het fulltime leven? Erg schokkend of niet? 
Ja, dat was even schrikken! Ik had tijdens mijn stage al wel enigszins meegekregen hoe onwijs vermoeiend het is om vijf dagen te moeten werken, maar ik moest daar heel erg aan wennen toen ik echt ging werken. Op vrijdagavond was ik écht moe. Dan heb je vaak in het weekend ook nog sociale verplichtingen. Het leren omgaan met werktijd en vrije tijd, dingen kunnen loslaten, dat heb ik echt moeten leren. Bij de Brauw kregen wij op een gegeven moment een Blackberry, die een rood lampje had. Als je thuis zat en je zag dat rode lampje, dan moest je er (van jezelf) naar kijken. Dat kon ik echt niet laten liggen. Voor de huidige generatie is dit wellicht iets anders, maar ik moest heel erg wennen. Zulke vaardigheden moet je jezelf ook aanleren. Het heeft wel enige tijd geduurd voordat ik mezelf deze vaardigheid had aangeleerd en de balans had gevonden. Sinds een paar jaar sluit ik mijn e-mail geheel af als ik bijvoorbeeld op vakantie ga, al heb ik wel het geluk dat ik erg goede werknemers heb die mijn praktijk waarnemen. Zij weten dat ik mijn e-mail dan echt niet bekijk en bij hen ligt de verantwoording om het te regelen, al kunnen zij mij natuurlijk bellen als er echt iets is.  Dat is dan ook de afspraak. Dan ben ik al op dag 1 van mijn werk verlost.

Wat is de zaak die de kijk op uw carrière of leven heeft veranderd?
Ik heb een keer een zaak gedaan bij de Ondernemingskamer, die ook groot in de pers is geweest. Die zaak heb ik glansrijk verloren. Niet dat ik daar een fout heb gemaakt, maar ik heb daar zo veel ziel en zaligheid in gelegd dat het achteraf gezien te veel was. Ik heb geleerd dat je toch wel de zakelijke afstand moet bewaren. Je mag wel betrokken zijn, maar hoe hard het ook is: het is niet jouw probleem. Wat ik vaak doe is aan het begin van een zaak een analyse maken. Gedurende het proces kan er een kokervisie ontstaan, waardoor ik wel eens in het proces terugblader en terug ga naar die eerste analyse. Zo kan je terug naar het punt waarbij je nog in de kinderschoenen van de zaak stond. Ik denk overigens dat je meer leert van je fouten dan van je successen.

​Wat is de belangrijkste kwaliteit van een student?
Eagerness, iets uit jezelf willen weten. Ik vind het prettig als er iets is dat mij triggert bij iemand, iets authentieks. Iets wat ik nooit zal vergeten is het volgende. Wij hebben hier een medewerker, die wij een casus voor hadden gelegd bij zijn sollicitatie. Hij liep een beetje vast en hij schoof op een gegeven moment het wetboek aan de kant. Hij zei: “het lukt mij nu niet, maar normaal kan ik deze casussen echt goed oplossen. Het is denk ik de spanning en ik laat het er even bij.” Wow, iemand die dat kan, dat is stoer. Anders blijf je maar bladeren in het boek, dan geven wij weer eens een hint, maar dan hebben wij al besloten: deze casus gaat het niet worden. Dit was zo’n detail dat ik echt sterk vond.
 
Een wereldreis is voor mij niet zo heel erg belangrijk, wie is er tegenwoordig niet op wereldreis geweest. Alle cv’s beginnen tegenwoordig zo op elkaar te lijken: twee masters, een wereldreis, vrijwilligerswerk, studieverenigingen, etcetera. Dat is geen verwijt, maar ik weet niet of je per se zo moet willen opvallen. Als je goed bent afgestudeerd en je kan laten zien dat je ergens passievol bent, dat is genoeg. Ik wil hier overigens niet de verkeerde indruk mee wekken, dat je cv niet van belang is, want dat is het wel. Ik ben gewoon meer op zoek naar iets authentieks en het gevoel of ik met die persoon een zaak kan winnen.
 
Wat mij ook opvalt: “waarom stellen sollicitanten trouwens altijd zo weinig vragen?” Over het kantoor en dergelijke. Doe hier je voordeel mee als je gaat solliciteren. Je kan best vragen waarom wij dit kantoor zijn begonnen of hoe ziet een gemiddelde werkweek eruit, dat is helemaal geen gekke vraag voor een kantoor waar je wilt gaan werken.  Ik deed het ook niet, maar het is eigenlijk best wel gek. Jij wilt hier komen. Je zit natuurlijk in een afhankelijkheidspositie, maar als we het er nu toch over hebben wanneer mensen eruit springen. De vragen moeten wel allemaal oprecht zijn, je moet niet obligaat een vraag stellen. Wat moet je echt doen om goed over te komen? Cliché: wees jezelf.

​Heeft u nog een gouden tip voor studenten?
Iemand heeft ooit tegen mij gezegd: zorg ervoor dat je vindt waar je passie ligt en wat je leuk vindt. Ga vervolgens kijken of je iemand kan vinden die jou hiervoor wil betalen. Ik denk dat veel mensen eerst de masters doen, mikken op een groot kantoor en dan zien we erna wel wat ik echt wil. Denk over deze zoektocht ook tijdens je studententijd na. Je moet jezelf altijd blijven afvragen: Past dit bij mij, is dit wat ik wil en waarom doe ik dit? Werkgevers kijken ook naar je persoonlijke ontwikkeling. Dan nog iets: als je ergens begint en je vindt het niet leuk, ga dan weg. Er zijn nog zoveel andere banen en zie dit vooral niet als falen.

​Dan nog de studentenkeuzes:
Kluwer of Vermande?
Vermande, die gebruikte ik al tijdens mijn studententijd. Ik ben er wel een beetje gehecht aan geraakt.
 
Enkel koffie of Red Bull als voorbereiding op het tentamen?
Gewoon koffie.
 
Als u een ander rechtsgebied zou moeten kiezen dan wat u nu praktiseert, welk rechtsgebied zou u dan kiezen?
Iets anders dan het verbintenissenrecht? Jeetje. Misschien iets van jeugdrecht, dan zou ik ook uit de advocatuur gaan en de rechterlijke macht ingaan. Even weg van alle grote contracten en gepriegel op de millimeter. Een beetje back-to-basics.
 
Wiskundeleraar of tandarts?
Wiskundeleraar, zeker. Dat is niet omdat ik wiskunde zo leuk vind, maar ik ga niet elke dag in mensen hun mond kijken.
 
Nobelprijs of olympische medaille?
Nobelprijs. Ik denk dat een olympische medaille echt een prestatie voor jezelf is. Een Nobelprijs zou ik dan wel willen winnen voor een belangrijke ontdekking. Ik maak mij overigens geen illusies meer, een Nobelprijs of een olympische medaille. Daar heb ik overigens ook helemaal geen behoefte aan.
 ​